Vrijwel iedere Amsterdammer is bekend met de mooie plekjes van de stad: de grachten, de parken en de oude, ietwat scheefstaande huisjes. Een ander gebied dat onlosmakelijk verbonden is aan Amsterdam zijn de wallen. Naast een enorme trekpleister voor toeristen is dit de plek waar ook de donkerdere kanten van de stad te zien zijn. Amsterdam Underground geeft aandacht aan deze kanten door een tour te organiseren door dit gebied. Het is echter een tour vanuit een ander perspectief dan gewoonlijk: het perspectief van de daklozen. Echt Amsterdams sprak met Freek (projectleider van Amsterdam Underground) en Sonja (één van de negen gidsen) om meer te weten te komen over dit project.
In navolging van Utrecht Underground is De Regenboog Groep in juni 2011 gestart met het project Amsterdam Underground. Het idee om ook in Amsterdam een daklozenwandeling te beginnen, is ontstaan doordat een grote groep mensen bij De Regenboog Groep een verleden van drugsverslaving of dakloosheid hebben. Zij hebben vaak een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Tijdens dit dagbestedingsproject kunnen zij vaardigheden die zij op straat hebben ontwikkeld, zoals contact met mensen maken tijdens het bedelen, ten positieve inzetten. In plaats van te lijden onder dit verleden, krijgen zij bij Amsterdam Underground de kans om deze talenten om te zetten naar het positieve. Zij worden een gids die zijn of haar ervaring deelt onder het motto: Verhalen van de straat.
Het persoonlijke verhaal van de straat wordt verteld in een 90 minuten durende tour door het gebied waar de gidsen jarenlang geleefd hebben. De route die tijdens de Amsterdam Underground tour gelopen wordt ligt vast, maar vaak ziet men dat naarmate de gidsen langer meelopen, zij steeds meer persoonlijke verhalen aan hun tour toevoegen. Sonja geeft in haar tour bijvoorbeeld aan hoe makkelijk mensen thuisloos kunnen worden. Mensen realiseren dit zich vaak niet, volgens Sonja: “Als jouw relatie uitgaat, waar ga je dan naar toe? Naar je moeder. Oké, dan kan jij twee weken bij je moeder blijven, waar ga je dan naartoe? Dan beginnen mensen te beseffen hoe dichtbij dakloosheid kan zijn”.
“Iedere gids heeft zijn of haar eigen anekdotes, dingen waar jij of ik niet bij stil staan”, voegt Freek toe. “De dingen die zij deden om toeristen geld afhandig te maken, hoe zij aan hun drugs kwamen of hoe zij de politie altijd een stapje voor bleven.” Wat heel belangrijk is tijdens de tours van Amsterdam Underground is de dialoog tussen de gids en de groep. De tour geeft een kijkje in het dagelijks leven van een dakloze en creëert vaak wederzijds begrip. Sonja legt uit: “Ik kan eindelijk mijn verhaal vertellen. Vaak denken mensen: in Amsterdam hoef je niet dakloos te zijn. Ik leg ze dan uit hoe snel het kan gaan. Er zit een verhaal achter. In het begin zijn mensen een beetje sceptisch als ik vertel over mijn heftige achtergrond. Aan het eind zie je dat mensen vaak een heel andere kijk op dingen hebben gekregen. Dan is de tour voor mij geslaagd”.
De verschillende gidsen van Amsterdam Underground zijn inmiddels een hechte, betrouwbare groep geworden. “Zij voelen zich heel verantwoordelijk, het is echt hun project. Dat is prachtig”, vertelt Freek. Amsterdam Underground helpt een stukje structuur te brengen in het leven van mensen die het niet makkelijk hebben en zorgt het voor wederzijds begrip. Om die reden verdient Amsterdam Underground zeker de Echt Amsterdams Erkenning!
